“Ik wil een baan die aansluit bij mijn werk- en denkniveau, niet een baan die past bij mijn beperking.”
Door werk kun je financieel onafhankelijk worden en meedoen in de maatschappij. Op het werk ontstaan veel sociale contacten en werken geeft je zelfvertrouwen een boost. Een aandoening kan invloed hebben op de keuze van jouw opleiding en op het krijgen van werk. Door een aandoening kan je extra moeilijkheden ondervinden.
“Het is vooral bepalend bij werk vinden in mijn opleiding. Ik los dat op door realistisch te zijn en te accepteren dat sommige dingen niet kunnen.”
Het kan moeilijk zijn om een baan te zoeken. Niet ieder werk is geschikt of werkgevers laten zich leiden door vooroordelen. Je kan bang zijn dat je niet in aanmerking komt voor een baan omdat je niet altijd 40 uur per week kan werken, of dat je mogelijkheden worden overschat door anderen, een lager handelingstempo hebt of begeleiding nodig is.
Op dit deel van de website vind je allerlei informatie over hoe je met dit soort dingen en andere werk gerelateerde onderwerpen kan omgaan.
Als je wilt gaan werken, is het prettig dat je weet wat voor werk je graag doet, in welk soort bedrijf je wilt werken en waar.
Het is goed om van te voren te bepalen aan welke eisen jouw vacature moet voldoen, zoals:
TIP: Beschrijf je wensen
Het verschil tussen willen en kunnen kan groot zijn, zeker als je een chronische aandoening hebt. Het is altijd goed om voor jezelf op een rijtje te hebben wat je wel en niet kan. Als je aan het werk gaat is het handig om dit voor jezelf in beeld te hebben zodat de werkgever ook weet waar hij/zij rekening mee moet houden.
Energie
Het is belangrijk om te bepalen hoeveel energie je kwijt kunt zijn aan toekomstig werk. Dit is lastig, zeker als je nog geen werkervaring hebt.
Het kan handig zijn om een tijdschema te maken waarbij je omschrijft wat en wanneer je welke activiteiten doet en hoe hoog je energielevel daarbij is. De hoeveelheid slaap moet ook een onderdeel zijn van het schema. Maak na een week of twee de balans op. Welke activiteiten gaan je makkelijk af? Wat kost je teveel moeite? Ben je gebaat bij regelmaat, of is structuur niet van belang? Probeer heldere conclusies te trekken! Misschien is het fijn om dit samen met een ouder/verzorger of vriend te bekijken.
Omgaan met teleurstelling
Heb je heldere ideeën van wat je wilt maar ligt dit niet op een lijn met wat je kunt, dan kan dat teleurstellend zijn. Het kan lastig zijn om je erbij neer te leggen als iets niet lukt. Het kan zijn dat je boven je kunnen moet werken om datgeen wat je voor ogen hebt toch te bereiken.
Maar waak voor je gezondheid! Dat klinkt saai en duf maar is ontzettend belangrijk. Probeer te kijken naar wat je wel kan en hoe je op een andere manier toch je doelen zou kunnen bereiken.
“Elke dag op stage was een strijd voor mij tegen de hoofdpijn. Ondanks de urenvermindering bleek dit vakgebied (geriatrie) lichamelijk te zwaar voor me. Toen ik mijn mentor vertelde dat ik zou stoppen met de opleiding voelde dat als falen. Ik was ontzettend kwaad op mezelf. Het heeft me veel moeite gekost om mijn ogen te openen voor andere vakgebieden. Maar in de 4 jaar die volgden heb ik zo veel nieuwe kanten van mezelf ontdekt. Ruimer denken is mijn advies!”
Wat vertel je je werkgever over jouw gezondheid? Dit kan een moeilijke beslissing zijn. In eerste instantie wil je niet gelijk met de deur in huis vallen, omdat je misschien bang bent voor een afwijzing. Het kan ook zijn dat je juist bang bent dat je werkgever boos zal worden wanneer je pas later aangeeft dat je problemen hebt met je gezondheid.
In Nederland mag een werkgever officieel niets vragen over jouw gezondheid of ziekteverzuim in het verleden. Als je vanwege je gezondheid niet in staat bent om alle taken die voor de functie gevraagd worden uit te voeren, moet je dit wél aangeven. Ook als je minder productief bent dan andere collega’s, als je verwacht meer ziek te zijn dan andere mensen en je werkaanpassingen nodig hebt, moet je dit aangeven.
Wanneer vertel je wél over jouw gezondheid?
Ook al is het moeilijk voor jongeren met een aandoening om werk of een bijbaan te vinden, het is natuurlijk niet onmogelijk, velen zijn je voorgegaan.
Bij het vinden van een baan is het belangrijk om goed op de volgende punten te letten:
TIPS van chronisch zieke jongeren om een baan te vinden
Bijbaan
Ook als student of scholier kan je werken. Je kan een bijbaan zoeken om wat geld te verdienen naast je studie. Je kan je keuze op een bijbaan baseren op verschillende dingen, zoals salaris, locatie, collega’s en de relevantie voor je latere werk. Een bijbaan kan je namelijk voorbereiden op de latere baan. Op hogescholen en universiteiten worden vaak studie gerelateerde werkplekken aangeboden voor studenten. Ook kan je bij een uitzendbureau je voorkeuren aangeven.
Stage lopen
Naast bijbaantjes kunnen ook stageplekken je voorbereiden op je werk. Veel mbo’s, hbo’s en universitaire opleidingen hebben een stage in hun opleidingsprogramma. Hierbij leer je door in een bedrijf te werken over je latere werkmogelijkheden en werkzaamheden. Soms moet je deze stageplek zelf zoeken en soms worden er stageplekken door de opleiding aangeboden.
Zodra je een leuke vacature hebt gevonden, of je weet een leuk bedrijf waarvoor je graag zou willen werken, ga je solliciteren.
Voor meer informatie over solliciteren kun je op de site Werken met een beperking kijken. Daar hebben ze een brochure met informatie over:
Denk aan bijvoorbeeld: