Mogelijke impact medische ingreep bij zeer jonge kinderen

Wat herinneren zeer jonge kinderen van een medische ingreep?
babyhandje

“De operaties vinden plaats voordat hij twee is, dus hij zal zich daar eigenlijk niks van kunnen herinneren. Zo werd het ècht aan ons gebracht”, vertelt Marianne Versaevel, een moeder van een baby met medische problemen. “Dat was ruim 12 jaar geleden nog de gangbare gedachte in het ziekenhuis. Die operaties waren vervelend en vol risico natuurlijk, maar hij zou er weinig herinneringen van hebben, dus ‘no worries’ op dat gebied.”

Hieronder vertelt zij over haar ervaringen.

Ervaring met een operatie op jonge leeftijd

Ik ging het al snel in twijfel trekken. Toen hij bijvoorbeeld op het kinderdagverblijf in paniek raakte van elke vader met donker haar die zijn kind kwam ophalen. Zijn behandelend arts van dat moment was namelijk een man met donker haar. Of toen hij in paniek raakte als er een kappersjasje of verfjasje aan gedaan werd. Dat was echt een ‘no-go’. Toen ik er over na ging denken vond ik dat het jasje ook wel verdacht veel leek op een operatiejasje.

Hij was toen nog geen twee. Maar had duidelijk wel herinneringen. Hij had nog geen taal tot zijn beschikking, dus herinneringen in woorden had hij niet. Hij kon ook geen woorden geven aan de beelden of gevoelens die hij had. Maar dàt hij zich iets herinnerde, was wel duidelijk.

Gelukkig is er steeds meer aandacht voor dat baby’s zich ècht wel iets herinneren van potentieel traumatische gebeurtenissen. Alleen sla je ze dan met name op in je lijf. ‘The body keeps the score’ van Bessel van de Kolk maakt dit mooi duidelijk. En ik zag het bij onze zoon.

Een vroegkinderlijk trauma is behoorlijk lastig, want je kan er niet over praten. Je hebt geen woorden als baby of peuter. Maar de onveiligheid, de kwetsbaarheid, de pijn die je ervaren hebt, geuren, beelden, geluiden, die zijn opgeslagen als herinnering in je lichaam.

Join our community

Met onze community willen we de kwaliteit van leven verbeteren van mensen die vasculaire malformaties hebben. CMTC is een zeldzame aandoening en daarom vinden wij het belangrijk dat iedereen die CMTC, of andere bloedvatafwijkingen, heeft in contact kan komen met elkaar.

Met behulp van lichaamsgerichte therapie kan zo’n trauma langzaam behapbaar worden. Mijn zoon leerde dat hij niet meer die kwetsbare baby is van toen, maar een grote jongen die zelf controle kan hebben over dingen. Hij màg regie nemen. Hij leert voelen wat stress met hem doet. En dat zijn overlevingsstrategie (in zijn schulp kruipen en jezelf afsluiten) heel logisch was, maar nu niet meer altijd nodig is. En soms zelfs in de weg zit. Hij leert contact maken met zijn lichaam en signalen herkennen.

Wàt een weg, voor een kind dat zich toch nergens meer iets van zou herinneren….

En wat fijn dat er inmiddels op jonge leeftijd al EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) voor preverbaal trauma kan worden ingezet. Om dàt wat in het lichaam zit niet te laten inslijten tot patronen die bijna niet meer om te buigen zijn.

Baby’s kunnen dan misschien niet praten, maar voelen des te meer.

Marianne Versaevel, 2021

Wetenschappelijke onderbouwing

Wetenschappelijke onderbouwing vind je onder andere bij Bessel van der Kolk of Peter Levine. Bessel van der Kolk is een Amerikaanse psychiater die veel onderzoek heeft gedaan naar trauma. Hij begon bij veteranen met PTSS (Post Traumatisch Stress Syndroom) en breidde dit uit naar andere traumatische gebeurtenissen, zoals misbruik in de vroege jeugd. In onder andere de academische ziekenhuizen wordt bij de medische psychologie steeds meer EMDR toegepast voor vroegkinderlijk trauma. Daar wordt EMDR gegeven door middel van het vertellen door een verhaal door de ouders. Peter Levine is de schrijver van het boek ‘De tijger’ ontwaakt. Hij heeft een psychosomatische aanpak ontwikkeld waarbij je het lichaam behandelt om het trauma aan te pakken.

Bessel van der Kolk website

Steun CMTC-OVM en onze leden

Met onze community willen we de kwaliteit van leven verbeteren van mensen die vasculaire malformaties hebben. CMTC is een zeldzame aandoening en daarom vinden wij het belangrijk dat iedereen die CMTC, of andere bloedvatafwijkingen, heeft in contact kan komen met elkaar. Dit kunnen we niet zonder duurzame steun van onze donateurs of input van onze betrokken leden.

Volg ons op

Nieuwsbrief