Invloed van Sturge Weber op de mond en tanden
Grotere kans op mondinfecties en infecties in het hele lichaam
Ook de mond kan aangedaan zijn bij het Sturge Weber syndroom (SWs). Dit kan zich uiten in vaatmalformaties (goedaardige woekeringen van bloedvaten) en zijn zichtbaar als paarse of rode vlekken of bobbels op het tandvlees, lippen, tong en/of gehemelte meestal aan een kant van de mond. Deze overgroei van bloedvaten zorgt niet alleen voor ongemakken en deformaties van de kaken, maar leidt ook tot het bemoeilijken van de mondhygiëne en daardoor tot een grotere kans op mondinfecties en infecties in het hele lichaam. Ook bloedt het tandvlees sneller als gevolg van een minimale trauma. Vaak wordt bij deze aandoening ook anti-epileptica medicatie gebruikt. Deze medicijnen alleen zorgen ook voor overmatige groei van het tandvlees. Een uitstekende mondhygiëne is van groot belang en voorkomt problemen zoals cariës, opzwelling van het tandvlees door gingivitis en, indien de mondhygiëne voor langere duur niet optimaal is, zelfs tot parodontitis. Goede mondhygiëne en regelmatige controle en eventueel ondersteuning door de tandarts/mondhygiënist is dus zeer belangrijk.
Orthodontie
Literatuuronderzoek naar het SWs en orthodontie beperkt zich voornamelijk tot enkele case reports. Naast het rechtzetten van tanden, observeert een orthodontist ook de groei en ontwikkeling van het tand/kaakcomplex. Vaak wordt er een verschil gezien in de ontwikkeling en doorbraak van de tanden tussen de ‘normale’ en aangedane zijde. Het doorkomen van de tanden kan prematuur of te laat zijn. Net als bij patiënten zonder aangeboren afwijking, staan de tanden soms scheef, kunnen er spleetjes tussen de tanden aanwezig zijn en passen de kiezen niet goed op elkaar. Andere afwijkingen in de mond zijn hypertrofie (overmatige groei) van de alveolus (gedeelte van het bot waar de tanden in zitten) en hypertrofie van het bot. De afwijkingen in het bot is de oorzaak waardoor de tanden niet goed op elkaar passen en van de asymmetrische kaakgroei in het gezicht. Ook de druk van de woekering van bloedvaten is van invloed op de tandposities. Net als bij kinderen die duimen en daarmee hun tanden naar voren duwen kan de vaatmalformatie druk geven op tanden, waardoor de tanden uit positie geduwd worden.
Op indicatie is het soms handig om de orthodontist al te laten meekijken in het melkgebit. Eventuele problemen kunnen dan vroegtijdig opgemerkt worden en vaak op simpele wijze verholpen worden. Het hebben van SW is niet een contra-indicatie voor een orthodontische behandeling. Wel moet er rekening gehouden worden met extra controle op de mondhygiëne. Het hebben van een beugel bemoeilijkt immers het schoonhouden van het gebit en zoals eerder vermeld kost het schoonhouden van het gebit al meer moeite door de hypertrofie van het tandvlees. Bij oudere patiënten wordt orthodontie soms gecombineerd met een kaak chirurgische ingreep. Belangrijk is dat er een realistisch verwachting is van wat een beugelbehandeling kan opleveren. Ook zal het behandelresultaat soms minder stabiel zijn en zal er sprake zijn van langdurige retentie (nachtbeugel en spalkjes achter de tanden).
Kaakchirurgie
Zoals besproken bij het kopje Orthodontie kan het zo zijn dat door de vaatmalformaties een ongunstige groei van de kaken optreedt. Indien dit niet enkel met een beugel kan worden behandeld, kan het zo zijn dat de orthodontist in samenspraak met de kaakchirurg een plan opstelt om middels een kaakoperatie de afwijkende stand te corrigeren.
Voor de esthetiek en het zelfvertrouwen van een SW-patiënt kan een kaak chirurgische en orthodontische correctie een zeer positieve impact hebben. Echter willen wij het belang van tandheelkundige follow-up benadrukken door tandarts en mondhygiënist. Dit is fundamenteel voor een goede gezondheid en kwaliteit van leven. Bovendien voorkom je hiermee de noodzaak voor invasieve tandheelkundige behandelingen.
Met dank aan de Nederlandse vereniging voor mensen met een Wijnvlek of Sturge-Weber syndroom (Nv WSWs) en Dr. M.J. Koudstaal & Drs. S.T.H. Tjoa (Erasmus Medisch Centrum Rotterdam, Nederland).