Laserbehandeling

Behandeling van CMTC plekken met laser
laser

“De behandeling van CMTC met laser levert over het algemeen de beste resultaten in het gezicht.

Voor andere delen van het lichaam zijn de resultaten teleurstellend,” zo vertelt Prof. Dr. Arnold Oranje*, dermatoloog. Hij hield op de CMTC-OVM conferentie op 14 november 2015 een presentatie over laserbehandeling van onder meer CMTC. Onderstaand artikel is geschreven op basis van zijn lezing met gebruikmaking van enkele externe bronnen. De gehele lezing is op video opgenomen en beschikbaar voor leden en artsen via het besloten gebied van onze website.

laser (Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation) wordt voor de behandeling van uiteenlopende aandoeningen in de geneeskunde gebruikt. Bijvoorbeeld voor het laseren van ogen, voor het bestrijden van kanker en allerlei dermatologische aandoeningen. Wat is eigenlijk een laser en waarom is hij zo geschikt?

Laser

Laser is een lichtbron die een smalle bundel licht kan voortbrengen van één golflengte en in één richting. Andere lichtbronnen zoals de zon of lampen, zenden licht uit in allerlei richtingen en van allerlei golflengtes.

Chromofoor

Aangezien met een laser een specifieke golflengte is te kiezen, kunnen hiermee specifieke structuren in de huid worden verhit. Deze structuren heten in het laser-jargon: ‘chromoforen’. Een chromofoor is die structuur die licht van een bepaalde golflengte bij voorkeur opvangt en absorbeert. In de dermatologie zijn drie chromoforen van belang, water, hemoglobine in het bloed en pigment /melanine(in pigmentcellen, haarwortels en tatoeage-inkt).
Tijdens de absorptie van het licht wordt deze omgezet in warmte. Door een optimale golflengte te kiezen kan bijvoorbeeld selectief pigment in de huid worden verhit terwijl in andere structuren in de huid geen warmte geabsorbeerd wordt.
Bij de medische lasers is de warmte-overdracht zodanig dat de chromofoor en zijn directe omgeving worden vernietigd.

Pulsduur

Om te voorkomen dat de chromofoor te lang wordt verhit (zodat ook onbedoeld verder van de chromofoor gelegen structuren worden aangetast), wordt gebruik gemaakt van gepulseerde toediening van het laserlicht. Door de korte belichting (pulsen) is een zeer korte verhitting van het doelchromofoor mogelijk, waarbij de rest van het omliggende weefsel wordt gespaard.
Afhankelijk van het effect dat bereikt wil worden kan de pulsduur gekozen worden van enkele nano-seconden  tot milliseconden.

Gevaar

Laserbehandelingen zijn niet zonder gevaar. Ze kunnen de nodige complicaties veroorzaken zoals:

  1. Verbranding van de huid met als gevolg littekens.
  2. Pigment veranderingen (vooral bij een donkere huid).
  3. Infecties.
  4. Bloedingen.
  5. Korstvorming door infecties.

Gevaarlijk voor de ogen

Aangezien laserlicht, in tegenstelling tot licht van lampen en de zon, de vorm heeft van een nauwe, zich weinig verspreidende bundel, kan het gevaarlijk zijn. Ook op grote afstand kan vrijwel het hele vermogen van de laser door de pupil het netvlies bereiken, terwijl de intensiteit van het licht van andere bronnen snel afneemt met de afstand. Bovendien concentreert de ooglens het laserlicht op een zeer klein gebiedje van het netvlies. Deze twee effecten maken dat laserlicht bij relatief kleine vermogens (enkele milliwatts) tot oogbeschadigingen kunnen leiden, door plaatselijke verhitting of door chemische reacties vergelijkbaar met zonnebrand.

Typen lasers

Er zijn veel verschillende typen laser. De pulsed dye laser (PDL, 585?595 nm) (chromofoor: hemoglobine) wordt veel gebruikt op het gebied van de dermatologie. De keuze tussen verschillende golflengtes maakt het mogelijk heel specifiek een bepaald chromofoor (weefsel) te bestralen. Een ander type is de ‘neodymium’ laser (1047 nm). Deze wordt wel gebruikt voor pigment en vasculaire malformatie aandoeningen. De behandeling is zeer pijnlijk. Wanneer een oog wordt geraakt door deze laser dan leidt dit tot blindheid.
Voorbeelden van indicaties waarvoor de PDL wordt gebruikt zijn couperose (rosacea)en wijnvlekken (naevus flammaeus). De resultaten hiermee zijn over het algemeen goed. Ook voor hemangioma’s(goedaardige proliferatie van endotheelcellen) wordt PDL gebruikt waarbij de behandeling van plattere hemangioma’s betere resultaten opleveren.
De pulsed dye laser lijkt ook het beste type laser te zijn voor eventuele behandeling van blijvende afwijkingen bij CMTC. Behandeling lijkt het beste te werken in het gezicht en nek. Hoe lager op het lichaam hoe minder effectief. Dus behandeling van de benen heeft vaak geen zin. Maar het blijft moeilijk om het effect van de behandeling te voorspellen, want resultaten kunnen wisselend zijn.

Behandeling

Voordat met de laserbehandeling gestart kan worden, zal eerst een klein stukje huid gebruikt worden om te kijken hoe dit reageert op de laser.
Eén behandeling duurt normaal gesproken 30 minuten. Het aantal behandelingen varieert van 6 – 10. Er wordt meestal een interval aangehouden van 6-12 weken tussen de behandelingen in. Zon op de huid moet vooral vermeden worden voor en na een behandeling.
Het behandelen van kleine kinderen met laser wordt afgeraden. De ogen moeten namelijk worden afgedekt voordat men met de laser gaat bestralen en dat kan zeer bedreigend overkomen op kinderen. Daarom zal het kind onder algehele narcose moeten worden gebracht. Dit heeft niet alleen lichamelijke consequenties maar ook psychologische.
Een nieuwe ontwikkeling is het gebruik van laser in combinatie met brimonidine gel na de behandeling of aloë vera.
De gel werkt door vasodilatie (bloevatverwijding) in de huid tegen te gaan oftewel vasoconstrictie te stimuleren. Aloë vera is ook mild vasoconstrictief. De behandeling van rosacea (couperose) met deze gel werkt goed (zie artikel 3). Bij CMTC lijkt het ook goed te werken.

*Professor Oranje was werkzaam als dermatoloog bij Dermicis, een huidziekenhuis met vijf vestigingen in Nederland. Oranje genoot internationale bekendheid op het gebied van kinderdermatologie en gold als een autoriteit op het gebied van onder meer eczeem bij kinderen. Hij combineerde zijn werkzaamheden als hoogleraar kinderdermatologie aan het Erasmus Medisch Centrum en het Sophia kinderziekenhuis in Rotterdam met zijn parttime aanstelling bij Dermicis Alkmaar. Oranje overleed onverwachts op 19 oktober 2016.

Bronnen

Volg ons op

Nieuwsbrief