Infantiel hemangioom
Infantiel hemangioom heet ook in de volksmond ‘aardbeivlek’
Het hemangioom (in de volksmond aardbeivlek vanwege het karakteristiek uiterlijk) is een goedaardige tumor van de bloedvaten.
Het ontstaat bij 10% (tot 20% bij de prematuren) van de pasgeborenen en is daarmee de meest voorkomende goedaardige tumor bij kinderen. De diagnose wordt bijna altijd gesteld zonder extra onderzoek zoals een echo vanwege het typische uiterlijk. De tumor kan variëren in aantal, grootte en lokalisatie, maar komt voornamelijk voor in het gelaat (60%).
Het ontstaansmechanisme is nog onbekend, maar zuurstoftekort speelt een rol. Het belangrijkste verschil met de andere vasculaire afwijkingen is dat hemangiomen niet bij de geboorte aanwezig zijn; ze ontstaan meestal enkele dagen na de geboorte. Soms kan er wel een ‘voorlopervlek’ te zien zijn (precursor lesie, een wat lichtere vlek met of zonder kleine bloedvaatjes). Hemangiomen groeien vervolgens binnen enkele weken tot maanden en kunnen heel groot worden. Hierna worden ze weer kleiner maar dat proces kan jaren duren (ongeveer 10% van de hemangiomen verdwijnt dan per jaar).
Omdat ze dus vanzelf weggaan hoeven hemangiomen niet te worden behandeld. Maar hemangiomen kunnen door de grootte en locatie naast psychologische problemen, soms ook ernstige complicaties veroorzaken, bijvoorbeeld als een hemangioom een oog afsluit waardoor de ontwikkeling van het oog bedreigd wordt of onderdeel is van een syndroom zoals PHACES. Dat is een syndroom waarbij, naast een groot vlak hemangioom in het gelaat ook andere afwijkingen kunnen optreden, zoals afwijkende bloedvaten in de hersenen of afwijkingen aan het hart of oog.
Hemangiomen die problemen veroorzaken (alarmerende hemangiomen) moeten natuurlijk wel behandeld worden. Vroeger gebeurde dat met corticosteroïden (als drankje of rechtstreeks in de plek gespoten) maar tegenwoordig gebruikt men bètablokkers zoals propranolol, wat al heel lang gebruikt wordt als therapie voor hoge bloeddruk. Dit blijkt beter te werken dan corticosteroïden en heeft minder bijwerkingen. Steeds vaker behandelt men nu ook kleinere hemangiomen om cosmetische redenen met bètablokkers in een crème zoals propranolol crème 1%. Viermaal per dag moet de crème worden aangebracht op het hemangioom en het hemangioom mag niet te diep zijn. Het effect kan de arts zien door het hemangioom te scoren volgens een score systeem zoals de HAS (Haemangioma Activity Score). Er zijn meerdere systemen in de literatuur beschreven. In de onderstaande tabel ziet u de mogelijke behandelingen voor hemangiomen.
Therapie-opties bij de behandeling van infantiele hemangiomen (IH) met voor- en nadelen.
| Mogelijkheden | Therapie | Voordelen | Nadelen |
|---|---|---|---|
| Lokale mogelijkheden | Bèta-blokkers (bijv. Timolol oogdruppels of Propranolol crème). | Lokale behandeling, geen bijwerkingen te verwachten. | Voor kleine lesies (niet mogelijk bij diepe/gemengde infantiel hemangioom). |
| Intra-lesionale corticosteroïd injectie. | Geen systematische bijwerkingen. | Narcose en opname (dagbehandeling). | |
| Imiquimod (Aldara crème). | Werkt goed en lokaal. Werkt ook bij iets dieper/gemengde infantiel hemangioom. | Geeft eczeemreactie rondom en op het IH. | |
| Becaplermine gel. | Experimenteel. | ||
| Lasertherapie (pulsed-dye = kleurstof). | Alleen mogelijk bij zeer oppervlakkige infantiel hemangioom. Narcose en ten minste 3 sessies nodig. |
||
| Systemische mogelijkheden | Propranolol drank. | Lijkt goed te werken en lijkt veilig. | Nog niet goed onderzocht. Kans op hergroei bij te snel stoppen. Langdurige therapie. Dagbehandeling. |
| Corticosteroïden drank. | Veilig middel bij goed gebruik (in pulsen). | Systemische bijwerkingen (dalen cortisol, Cushing). Start therapie tijdens klinische opname (3 dagen). |
|
| Vincristine via infuus. | Per infuus, 6 giften (of meer). Meerdere bijwerkingen waarbij obstipatie meest frequent optreedt. |
